maandag 30 mei 2011

Achterbaks

Foto: flickr, by nhojjohn 58
Moreel dilemma: mag je genieten van een roman waarin de schrijver het verdriet over zijn dode zoon vorm probeert te geven? P.F Thomese schreef de roman 'Schaduwkind' over zijn gestorven baby. Grunberg las het boek en schreef in één van zijn openbare brieven: 'Het dode kind smaakt naar meer.' Het is één van de zeldzame keren dat hij zich positief uitlaat over een andere schrijver. Diezelfde Grunberg ging in een polemiek met van der Heijden volgens de laatste te ver toen hij de zoon van van der Heijden erbij betrok.
  'Huisvrede breuk van de meest achterbakse soort', volgens van der Heijden. En nu is diezelfde zoon dus dood. Als Schaduwkind inderdaad een goed boek is, ik heb het niet gelezen, een dode baby vind ik nog erger dan een dode adolescent, dan kan je je voorstellen dat het dode kind na het dichtslaan van de laatste bladzijde inderdaad naar meer smaakt. Voor een schrijver is alles materiaal. De vuilnisman op dinsdagochtend net zo goed als de dode zoon. Ik heb de eerste bladzijden van Tonio gelezen. Ze zijn prachtig.

zaterdag 21 mei 2011

Jong

Foto: flickr, by Basil Gloo
Vanaf mijn zonnig balkon kijk ik naar een man die zijn dochter leert fietsen. Er is sprake van een dubbele handicap: het meisje kan niet fietsen en de man is te dik. Na een paar meter trekt hij het niet meer, zijn rode hoofd springt bijna uit elkaar. Het meisje kan haar lol ondertussen niet op. Zoveel aandacht heeft ze waarschijnlijk nog nooit van papa gehad, op zijn vrije dag. Een wit vlaggetje steekt vanaf de bagagedrager recht de Hollandse lucht in.
  Ik lees een boek waarin 75 schrijvers brieven schrijven aan hun jongere ik. Arnon Grunberg wilde niet meedoen, de brief waarin hij dit kenbaar maakte aan de organisatie staat voorin afgedrukt. Het enige advies dat hij zijn jongere ik zou willen geven is dat het beter zou zijn als hij niet geboren was. Zo trekt hij met tien regeltjes toch weer de aandacht in een boek waarin de andere schrijvers braaf hun lesje hebben ingeleverd. Van der Heijden grijpt de opdracht aan om een persoonlijke vete uit te vechten. Campert schrijft: 'je vervangt een woord door een ander woord dat je beter lijkt, dit maakt je tot een schrijver.'
  Een paar keer houdt de man zijn dochter nog vast als hij uit moet hijgen, dan laat hij haar los en fietst ze kraaiend verder. Ze fietst de hoek om, uit beeld. Hij kijkt haar met zijn handen op zijn knieen na.

donderdag 19 mei 2011

Obsessie

Foto: flickr, my Tudut
Soms is het erg fijn om iemand te horen articuleren wat je zelf ook denkt:                          

'Feel good televisie tot je er bij neervalt. Wat Linda echt bewondert is de marketingstrategie achter Oprah. Die is bijna 1 op 1 overgenomen. Zet jezelf neer als een meelevende, beetje leuke, speelse vrouw die zelfs af en toe een beetje geil is, vertel in ieder interview dat je nog gewoon naar de schoolavond van je kinderen gaat, leun zo hard mogelijk aan tegen echte actrices, zoals Monique van der Ven en Annet Malherbe en als Nederland daar aan gewend is begint het grote binnenslepen. Een Linda tijdschrift, een Linda televisieserie, een Linda film. Linda als levensgevoel. De Linda lezen en denken: ik ben net zo’n malle, geinige vrouw met een rare homo als huisvriend. Oprah heeft dat uitgevonden. Mensen laten geloven in haar gewoonheid en daarna de miljoenen binnenslepen.'

Nico Dijkshoorn, zullen we vriendjes worden?

zondag 15 mei 2011

Eindelijk

Humor

Foto: flickr, by _mixer_
Vandaag is de film 'Knocked Up' op tv. In deze film raakt een serieuze carrieremaakster na een one-night-stand zwanger van een blowende lapzwans. Dit is grappig. Wat ik me afvraag is of het ook grappig gevonden zou worden als de rolverdeling andersom was. Als de jongen serieus was en het meisje een blowende lapzwans. Ik vermoed dat de lol er voor veel mensen dan snel vanaf zou zijn. Het meisje zou veroordeeld worden, de moraal zou op haar neerdalen en veel zou er niet gelachen worden.
  Doelloos rondhangen is een privilege van mannen. Vele films zijn rond nietsnutten gemaakt (The Big Lebowski!), maar hoeveel films rond vrouwelijke nietsnutten? Vrouwen die niet werken zijn niet grappig. Woman is the Nigger of the World zong John Lennon al. Als neger kon je het je vroeger waarschijnlijk ook niet veroorloven om er een potje van te maken. De blanke man kon zich wel een lolletje veroorloven, als de aanvoerder een grapje maakt wordt er altijd gelachen. 

  Als je om iemand lacht geef je jezelf een klein beetje weg: je laat toe dat de ander even macht over je heeft. Mannen lachen dan ook niet graag om vrouwen, en elke vrouw weet hoe je het ego van een man op moet krikken: lach in godsnaam even om zijn grapjes.
 
  Later deze week is de film 'Boys don't Cry' op tv. Deze film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal: in 1993 las regisseuse Peirce een krantenbericht over een meisje dat zich jarenlang als jongen had voorgedaan. Toen het werd ontdekt dat ze een meisje was werd ze vernederd, verkracht en uiteindelijk vermoord. Ik denk dat de jongens woedend waren dat ze haar al die jaren als een gelijke hadden behandeld, ze voelden zich belachelijk gemaakt en in hun eer gekrenkt. Het meisje moest haar plaats worden gewezen. De humor zagen ze er niet van in.

dinsdag 10 mei 2011

Boos

Foto: flickr, by ilamont.com
In de Volkskrant van afgelopen zaterdag stond een brief afgedrukt die Grunberg schreef toen hij begin twintig was. Altijd leuk, werk van kunstenaars voor hun doorbraak. Het stuk dat afgedrukt stond maakte een bijzonder Reviaanse indruk op me, een associatie die ik met zijn romans nooit heb.

'Het scheppen van dingen sla ik nog steeds het hoogste aan. Maar meer dan in het verheerlijken van het moment, of in het uitdrukken van een bepaald soort berusting ligt voor mij het schrijven voor een belangrijk deel verborgen in de woede die ik voel en de drift.'

Als ik dit lees hoor ik een keurige jaren vijftig stem heel zorgvuldig formuleren. Grunberg schrijft in één van die vroege brieven dat hij woedend is over zijn lot en zijn onvolmaakte leven. Door te schrijven probeert hij voor zijn dood iets te vervolmaken wat daarna niet meer kan.
  Het leven is inderdaad net een zandkasteel dat van alle kanten wordt bedreigd, niet alleen door de zee maar vooral ook door stompzinnige badgasten die zonder te kijken over je mooie werk heenstruikelen. Of tegen je zeggen dat je zandkasteel eruit ziet als een grote gele drol.
  Als je gaat psychologiseren, zou je kunnen zeggen dat de schrijver een persoon is die maar zeer matig om kan gaan met die voortdurende inbreuk van buitenaf.

Mark Boog zegt in het zijn gedicht 'Het Boze' misschien nog wel het kortst:

'De wereld

voegt zich nauwelijks naar mij en ik ben boos'

Gelukkig zijn er altijd nog miniwereldjes waarin de wereld zich wel compleet naar je voegt, ze zijn bijvoorbeeld gratis en voor niets te registreren bij http://www.blogger.com/.

donderdag 5 mei 2011

Tirade

VI heeft een nieuwe tirade van mijn hand op zijn site geplaatst, lees hem hier.