Waar

RGB Free, by Lusi

'Wat maakt iemand een goede wetenschapper?' vraagt Coen Verbraak in zijn nieuwe serie van koekeloeren in de ziel.

  'Nieuwsgierigheid', antwoorden enkele wetenschappers.

   'Is Albert Verlinde dan ook een goede wetenschapper?' vraagt Verbraak.

Misschien had een taalwetenschapper hem op het onderscheid tussen nieuwsgierigheid en weetgierigheid kunnen wijzen: het eerste is een ziekelijke zucht naar roddels, achterklap en sensatie, het tweede een zeer te prijzen verlangen om te doorgronden hoe alles precies in elkaar steekt.
  De wetenschapper is op zoek naar het verhaal achter het leven, Albert Verlinde is op zoek naar het verhaal achter je vieze onderbroeken.

  Maar genoeg over Albert Verlinde.

  Soms denk ik een uurtje na over de verschillen en de overeenkomsten tussen wetenschap en kunst. Dit hangt samen met mijn obsessie over het verschil tussen literatuur en lectuur. Een klassieke definitie van deze twee disciplines is dat literatuur de werkelijkheid probeert te doorgronden, terwijl lectuur je juist aan de werkelijkheid laat ontsnappen. In het doorgronden van de werkelijkheid lijkt literatuur een broertje van de wetenschap te zijn. Een nogal voor de hand liggend verschil is natuurlijk dat een wetenschapper daadwerkelijk proefjes doet om te controleren of zijn hypothese hout snijdt, terwijl een schrijver alleen maar achter zijn bureau de juiste woorden probeert te vinden.
   Toch ben je in beide disciplines ongeveer naar hetzelfde op zoek. De wetenschapper probeert de werkelijkheid te vangen in universeel geldende formules (F is altijd m maal a), de kunstenaar probeert hetzelfde te doen, maar dan vertrekkend vanuit de ervaring:

  Gedichten zijn toverformules, waarmee de goede lezer als een alchemist aan de slag kan. Een gedicht kan in het bestek van twee visitekaartjes het wereldraadsel aanraken, juist omdat de lezer het grootste deel van het werk doet.

  - aldus Ingmar Heytze

  Zoals Newton met zijn wetten al die hysterische beweging op de hele aardbol in drie elegante regeltjes gevangen heeft, zo kan een getalenteerde dichter al die hysterische observaties, emoties, indrukken, herinneringen en associaties in je hersenpan tijdelijk terugbrengen tot een paar elegante regeltjes:

   Eén geliefde
   nam een hond om haar angst te bewaken
   een ander een huis
   een derde een man.
   Het leven is verdrietig onvolledig
   bang voor volledigheid
   en tegelijk begerig
   bestieren we ons bestaan.

  - aldus Remco Campert.

Een hond om je angst te bewaken is niet hetzelfde als F=ma, maar beide zinnen zijn wel even waar.

Paljas

Foto: Wikipedia

Ik zit in de zon en ik lees Poppy en Eddy en Manon en Roy Harper van Herman Brusselmans. Ik weet nog dat ik de eerste keer een boek van Herman Brusselmans las. Dat was op vakantie, een vriend van mij las het boek Vrouwen met een IQ en dat vond hij geloof ik wel het grappigste boek dat hij ooit gelezen had.

  De boeken van Herman Brusselmans zijn meestal een aaneenschakeling van kletspraat, borstklopperij, gewelddadige uitbarstingen richting vrouwen, allochtonen en homo's, lofzangen op vrouwen die hem in de steek hebben gelaten en hiertussen verstopt bijzonder rake inzichten over de menselijke conditie.

   In Poppy en Eddy en Manon en Roy Harper gaat Brusselmans bovendien op de meta-tour: hij babbelt voortdurend over het boek dat hij aan het schrijven is en dat je tegelijkertijd aan het lezen bent, hij laat personages verdwijnen en weer terugkeren en doet geen enkele moeite om een suspension of disbelief te creëren, zoals dat in de filmwereld heet.

  Wat Brusselmans hiermee laat zien, is dat schrijven voor hem vooral een overlevingsmechanisme is. Door de wereld voortdurend bij elkaar te fantaseren, wordt zij leefbaar. Het doet me denken aan een filmpje van Reve, die door een Nederlandse cameraploeg wordt opgezocht op zijn Franse 'Geheime Landgoed'.
  De buurvrouw van Reve heeft een overstroming gehad, wat de grote volksschrijver doet uitbarsten in een parabel over de koningin. De ironie ligt er dik bovenop, maar je hebt bij schrijvers als Brusselmans en Reve toch sterk het idee dat het ironische van hun ironie vooral is dat het uithangen van de ironische paljas het enige is wat tussen hen en de psychiatrische opvang instaat.

Bestseller

RGB Free, by weirdvis

Het wordt tijd dat ik een bestseller schrijf. Ik heb het afgelopen jaar intensief aan marktonderzoek gedaan en ik weet nu waar mijn boek over moet gaan. Via een geheim algoritme ben ik erachter gekomen aan welke eisen een verhaal moet voldoen om een geheide bestseller te worden. De hoofdpersoon van mijn boek wordt een allochtoon die in het verkeerde lichaam is geboren.

  Hij ziet eruit als een Turk, maar hij voelt zich een Chinees.

  Dit leidt ertoe dat hij uitgestoten wordt door de Turkse, Chinese en Nederlandse gemeenschap. Ook is hij homofiel en krijgt hij halverwege het boek te horen dat hij geadopteerd is: hij blijkt een eigenlijk een Griek te zijn die zich ten onrechte een Turk in een Chinees lichaam waande. Deze openbaring doet hem beseffen dat hij geen Chinees is, maar een Chinese vrouw in een ten onrechte voor Turks aangezien mannenlichaam.
  De apotheose van het boek bestaat uit de heldhaftige inspanningen van de hoofdpersoon voor openbare toiletten voor Chinese vrouwen in ten onrechte voor Turks aangeziene, maar feitelijk Grieks zijnde mannenlichamen.

  Mocht je ondanks deze dramatische en maatschappelijk relevante thematiek toch niet geïnteresseerd zijn in mijn boek, dan ben je overduidelijk een vuile seksistische, homofobe en racistische Chinese-vrouwen-in-ten-onrechte-voor-Turks-aangeziene-maar-feitelijk-Grieks-zijnde-mannenlichamen-hater.