zondag 29 maart 2015

Jack van Gelder


RGB Free, by Jazza
In verzorgingstehuis 'De Gouden Koekoek', sfeervol gesitueerd in de Achterhoek, staan twee verpleegkundigen de tafel te dekken voor het avondeten. Langzaam druppelt de ruimte vol met rolstoelen en rollators. Achter één bordje blijft het echter akelig leeg...

'Jongens, hebben jullie meneer Hiddink ergens gezien?'
'Die is uitgegaan.'
'Uitgegaan? En zijn medicatie ligt nog in het bakje. Waar is hij naartoe?'
'Hij zei dat hij de opstelling bekend moest maken.'
'Oh God. Die staat weer ergens aan de rand van een weiland zijn vuisten te ballen. Jan, ga jij hem even zoeken?'
'Waar is hij dan?'
'Aan het eind van de hoofdweg en dan linksaf, waar de weilanden beginnen. En neem het fluitje mee. Als je drie keer kort achter elkaar blaast draait hij zich om en begint hij terug te lopen.'
'Loopt hij dan wel de goede kant op?'
'Je moet zeggen dat Jack van Gelder op hem zit te wachten. Dan begint hij je eerst verrot te schelden, maar na vijf minuten wandelt hij braaf achter je aan.'
'Ben ik zo terug.'
'Oh en Jan, denk eraan, ze hebben goed gespeeld!'
'Wat?'
'Goed gespeeld, zeg in godsnaam dat ze goed gespeeld hebben. Ze kunnen echt niet beter dan dit, we moeten ze niet overschatten. Ze zijn geen Europese top meer en Jack van Gelder is een lul.'

maandag 23 maart 2015

Voorzetje

RGB Free, by lusi
Als Ajax de competitie nog wil winnen, moet het in zes wedstrijden acht punten op PSV inlopen. Hoewel dit vier jaar geleden ook gebeurde, lijkt het onwaarschijnlijk dat het er dit jaar nog van komt. PSV is te goed, Ajax is te slecht. Het enige waar nog op te hopen valt, is gedoe in de PSV-selectie.
  
  Ik zie dit jaar dan ook een belangrijke rol weggelegd voor de afdeling communicatie van de AFC Ajax NV. Voetbal is oorlog en oorlogen worden zoals bekend gewonnen met propaganda.
  Omdat ik ook de beroerdste niet ben, wil ik best even een voorzetje geven. De komende weken lijkt het me de taak van de afdeling communicatie om via niet naar Ajax te herleiden kanalen de media te bestoken met persberichten van onderstaande aard:


Wijnaldum geeft aan dat kou met Depay uit de lucht is

Door één onzer redacteuren

Een anonieme bron binnen PSV heeft bevestigd dat de animositeit tussen Wijnaldum en Depay zo goed als uit de lucht is. Wijnaldum zou geen wrok meer koesteren over de zaken die Depay onlangs heeft gezegd. Volgens Wijnaldum zei Depay deze zaken in het heetst van de strijd en dan worden er nu eenmaal dingen gezegd. Ook Depay lijkt enigszins spijt te hebben van wat hij heeft gezegd. Philip Cocu gaf aan geen commentaar te hebben op de zaken die gezegd zijn. Of hiermee het laatste woord over deze kwestie gesproken is,  is echter nog maar de vraag. Een niet bij name genoemde speler zou wel iets over de kwestie gezegd hebben. Hierdoor ontstaat het beeld dat er binnen de PSV-selectie steeds meer wordt gezegd. Het is de vraag of PSV de focus op de landstitel kan houden, als er intern zoveel dingen gezegd worden. Wijnaldum lijkt hier niets over te willen zeggen. Wel gaf hij aan dat hij vindt dat Guardado raar haar heeft en dat hij verbaasd was toen hij Willems onlangs met de vrouw van Rekik in een discotheek tegenkwam.

zondag 22 maart 2015

Creatieve arbeid

RGB Free, by mzacha
De uitspraak van de rechtbank betreffende de aanklacht van Saskia Noort over plagiaat van 'De Eetclub' is de grappigste recensie die ik in tijden gelezen heb. Noort spande een rechtszaak aan omdat haar collega thriller-schrijfster Liselotte Stavorinus volgens haar 29 elementen uit Noorts 'De eetclub' voor haar eigen boek had gebruikt. Deze elementen bestonden onder meer uit een zwart jurkje, de aanwezigheid van een 'foute man', grote dure terreinwagens en enorme zonnebrillen.

  De uitspraak (Noort verloor de zaak) is openbaar en degene die het heeft opgesteld heeft er overduidelijk bijzonder veel lol in gehad. Punt voor punt worden de plagiaat-claims van Noort weerlegd, waarbij er in juridische taal bovendien een vernietigend oordeel over haar werk wordt uitgesproken. Bijvoorbeeld in paragraaf 4.10, waarbij de claim van Noort weerlegd wordt dat Stavorinus het 'happy end' van 'De eetclub' heeft gejat voor haar eigen boek:

In het slothoofdstuk van [boek 1] lijkt het huwelijk tussen de hoofdpersoon en haar man gered. Dit element is zo voor de hand liggend en triviaal dat daarachter geen creatieve arbeid van welke aard ook valt aan te wijzen

Maar wat dan te denken van het feit dat de 'foute man' waar de hoofdpersoon op valt in beide boeken laag is opgeleid? Is dat geen diefstal van een geniale plotwending van Saskia Noort? Niet echt, aldus de rechtbank in paragraaf 4.10, lid c:

Het opleidingsniveau van Simon ([boek 1]) is laag (mavo niet afgemaakt). Dit element komt op zichzelf niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking omdat het voor de hand liggend is en zoals [gedaagden c.s.] onbetwist hebben aangevoerd vaker in boeken voorkomt. Daarnaast valt op dat dit element bij [boek 6] ander is uitgewerkt: Marcus heeft de mavo wel afgemaakt en drie danslessen gehad.

  Vooral die drie danslessen zijn een fraai detail.

De rechterlijke uitspraak is het beste en meest gedetailleerde literaire juryrapport dat ik in tijden gelezen heb en het lijkt me dan ook duidelijk dat we al die literaire jury's onmiddellijk moeten afschaffen.
  Laat de boeken van van Dis, Gerritsen, 't Hart, Peek, Terrin en Weijers bij deze rechtbank toetsen op trivialiteit en creatieve arbeid en je weet zeker dat dit jaar de juiste Libris literatuurprijswinnaar eruit komt rollen.

zondag 15 maart 2015

Mensen-mensen

Foto: RGB free, by knox_x
Waarom kiezen er steeds minder middelbare scholieren voor een talenstudie? Volgens hoogleraar Rens Bod komt dit onder andere doordat er geen aandacht is voor taalkundige theorieën op het VWO:
    
'De wetenschappelijk geïnteresseerde scholier zal zich daardoor eerder tot een beta-studie aangetrokken voelen dan tot een alfa-studie.'
 
  Waarom ben ik zelf geen taal gaan studeren? Het had goed gekund, de hoogste cijfers op mijn eindlijst had ik voor talen. Misschien speelt het gebrek op de middelbare school aan taalkundige theorieën inderdaad wel een rol. Maar ik ben bang dat Rens Bod nog een factor vergeet in zijn analyse: de psychologische terreur van de alfa-leraar.

  Ik weet niet of het nu nog steeds zo is, maar vroeger hoorde je vaak dat alfa's 'mensen-mensen' zijn.
  De consensus was dat beta's een soort onaangepaste nerds waren, terwijl alfa's een bijzonder sociale en gevoelige inslag hadden. Een vreemd onderscheid, aangezien je in geen enkel lokaal op zo weinig begrip kon rekenen als in de met de posters van Frankrijk of Griekenland volgehangen lokalen van de mensen-mensen
  Mensen-mensen leek vooral te betekenen: ons-soort-mensen-mensen. Je volgde geen Frans of Grieks, je onderging een beoordeling van je karakter op grond van je affiniteit met de betreffende taal en cultuur.
  Als je bij Frans niet helemaal lekker uit je Franse woordjes kwam, keek de docente je aan alsof je je broek naar beneden had getrokken en in de hoek van het lokaal had gedéféquait. Vervoegde je bij Grieks de Imperfectum verkeerd dan deed de leraar alsof je op je stoeltje was gaan staan om te verkondigen dat Socrates een verwarde oplichter was met een drankprobleem.

  Hoe anders was dit alles bij de beta-vakken! Zelfs het domste gansje kon rekenen op het oneindige geduld van die vriendelijke leraar Scheikunde, die als enige vreemde karaktertrek had dat hij af en toe spontaan uitbarstte in een lofzang op het periodiek systeem der elementen. Ik kan me twintig jaar later nog steeds een poëtisch lofdicht herinneren op H20, dat 'simpele molecuul dat al het leven op aarde mogelijk maakt'.
   En dan ging de bel en dan moesten we weer naar Frans, waar de docente Frankrijkje speelde en je publiekelijk schoffeerde als je de klemtóón een keer verkeerd legde.
   Nee, die talen, dat was niets voor mij, dat werd me op de middelbare school wel duidelijk. Zes jaar middelbaar talenonderwijs had me in ieder geval één sociaal inzicht opgeleverd: bij mensen-mensen kun je maar beter zoveel mogelijk uit de buurt blijven.

dinsdag 10 maart 2015

Literatuurkritiek

RGB Free, by Lusi
Een schrijver schreef een boek. Hij heeft zijn best gedaan om alle woorden op de juiste plek te zetten. Hij heeft ritme en poëzie in zijn zinnen aangebracht. Het boek is de meest persoonlijke uitdrukking van zijn meest persoonlijke ervaringen en hij hoopt dat zijn taalbeheersing ervoor zorgt dat het boek een universele zeggingskracht heeft.
  Een vrouw wandelt de boekhandel binnen. Ze pakt het boek van een stapel en begint er gulzig in te bladeren. Ze heeft op de radio gehoord dat de schrijver een heel zwaar leven heeft gehad.

  'Dat is een prachtig boek', zegt de verkoopster vanachter de toonbank. De vrouw kijkt verstoord op. Wat ze tot nu toe las, bevalt haar maar matig.
  'Hij heeft toch een heel zwaar leven gehad?', vraagt ze argwanend.
  'Jazeker', zegt de verkoopster, 'ontzettend zwaar.'
  De vrouw bladert nog wat verder. Ze leest helemaal niets over mishandelingen, doodgeboren kinderen of vreselijke ziektes.
  'Rotboek', zegt ze en ze pakt het volgende boek op om te kijken of dat wel ergens op lijkt.

vrijdag 6 maart 2015

Bonnetje

RGB Free, by Lajla
Nou is er de laatste tijd wel veel ophef over Opstelten en zijn bonnetje, maar wat het grote publiek ontgaat zijn de kleine bonnetje-affaires. Zo kocht ik onlangs een zalm omdat deze in de aanbieding was.
  Toen ik thuis kwam met de zalm, vroeg mijn vriendin of de bonus er wel af was gehaald.
  'Heb je het bonnetje nog?'
  Ik keerde mijn zakken om, maar het bonnetje kon ik niet meer vinden. Ik terug naar de Albert Heijn. Gelukkig zat de betreffende kassière nog steeds op haar plaats.
 
  'Dit regelen we wel even', zei ze en ze gaf me zo twee euro.
 
  Een uur later had ik de filiaalmanager aan de lijn.
  'Klopt het dat u geld heeft ontvangen van Anita A. , ook wel bekend als de Stoffer, de Rooie Heks en de Domino?'
  'Dat klopt', zei ik, 'dit was in verband met een zalmdeal die jullie me aanboden.'
  'Hoeveel geld heeft u precies ontvangen?'
  'Daar doe ik geen uitspraken over, dat heb ik zo met de Stoffer afgesproken.'
  'Heeft u nog een bonnetje van deze transactie?'
  Weer dat bonnetje. Mijn vriendin begon me ondertussen ook steeds argwanender op te nemen.
  'Weet je wat ik denk', zei ze ineens, 'ik denk dat er helemaal geen bonusdeal was. En ook geen zalm. Ik denk dat jij en die Rooie Heks onder één hoedje spelen.'
  'Waanzin', zei ik, 'en die zalm ligt in de koelkast.'
 
   Een uur later had ik een huilende Anita aan de lijn.
  'Dit loopt helemaal uit de hand hier, ze stellen in de kantine vraag na vraag. Edwin van de zuivel beweert dat hij het bonnetje wel heeft gezien.'
  Ik hing op om mijn advocaat te bellen.
  'Zeg helemaal niets meer tot ik er ben', schreeuwde hij en vijf minuten later scheurde hij mijn straat al op.
  'Wat weet jij van die Edwin?', was het eerste dat hij vroeg.
  'Hij staat bekend als Edwin de Baardaap', antwoordde ik, 'en hij heeft in het verleden aangerommeld met Rooie Rita.'
  'Daar kunnen we wel wat mee.'
 
  Wij met z'n drieën naar de Albert Heijn. 'In verband met een bonnetjes-affaire tijdelijk gesloten', hing er op de toegangshekjes.
  Uit de winkel kwamen verontrustende geluiden. We stormden naar binnen en vonden een woedende menigte die werd aangevoerd door Edwin de Baardaap.
  'Tijd om mijn gage te verdienen', schreeuwde mijn advocaat en hij sleurde Edwin dwars door de verse kazen heen.
  'Deze is voor jou trut', schreeuwde mijn vriendin en ze trok de pruik van het hoofd van Anita de Domino.
  'Gééf me het bonnetje', brulde de filiaalmanager in mijn oor.
  'Was ik maar Ivo Opstelten', was het laatste dat ik dacht voordat ik knock-out werd geslagen met een anderhalve literfles groene spa.