Messias

Pexels

Een politicus besloot naar de mensen te luisteren. Zes dagen lang luisterde hij, op de zevende dag richtte hij een partij op.

  ‘Sluit je aan bij de Partij tegen de Regen, als je ook schijtziek van de regen bent.’
  

  De partij werd een groot succes. Steeds als het ergens regende, sprong de man in zijn auto om naar een dorpsplein te scheuren.
  ‘Willen jullie meer of minder regen?’ schreeuwde hij door een megafoon. Honderden paraplu’s werden de lucht ingestoken.
  ‘Minder, minder!’
  Hij werd met zestig zetels de Tweede Kamer ingestemd. Hij kleedde zich alleen nog maar in regenjassen. Als het regende rende hij naar buiten om een toespraak te houden, als de zon scheen twitterde hij dat de regen alweer op de loer lag.
  Zure zeikerds zeiden dat de regen helemaal niet zo erg was. Of dat het misschien wel wat oncomfortabel was, maar dat je er toch niets aan kon doen. 
  Toen begon het te regenen. En te regenen en te regenen. Het regende zoals het nog nooit geregend had, alsof het nooit meer op zou houden, alsof de regen vastbesloten was om Nederland voor eens en voor altijd de Noordzee in te spoelen. 
  Op de dertiende dag werd de politicus uit het torentje gesleurd. Zijn regenjas werd van zijn lijf getrokken, met paraplu’s werd hij tot bloedens toe geslagen. 
  ‘Lekker droog hé,’ schreeuwde een woedende vrouw. ‘In je stenen torentje. En wij maar natzeiken hierbuiten. Oplichter!’
  De parapluslagen bleven op hem neer dalen. Nog enkele klappen en hij zou bezwijken. Juist op dat moment brak de zon boven de hofvijver door.
  ‘De zon!’ riepen de mensen. ‘Eindelijk weer de zon!’
  Een jongeman in een vlot T-shirt en een korte broek stapte naar voren. Hij schraapte zijn keel en begon aarzelend te praten.
  ‘Mensen! Het is tijd voor nieuwe politiek. Het is tijd voor de Partij voor de Zon!’
  Een daverend gejuich steeg op uit de menigte en de jongen werd op stevige schouders onder luid gezang in een polonaise naar het torentje gedragen. 

Oude meesters

Pexels

Vorig jaar verscheen 'The Philosophy of Modern Song', een boek waarin Bob Dylan 66 liedjes 'analyseert'. De Los Angeles Times omschreef het boek in een vrije scherpe recensie als 'a special kind of bonkers'.  Zowel de LA Times als vele andere recensenten viel een nogal vrouwonvriendelijk toontje op:

The women we meet in Dylan’s essays include a “she goat,” a “crazy bitch,” a “gold digging showgirl, full skirted in a cocktail dress” and a “hot-blooded sex starved wench.” Dylan describes women as “pug-nosed, grim faced and short on looks,” “bare breasted, blue veined — short, powerful, and ugly” and “foul-tasting.” 

Zo achter elkaar gezet oogt het inderdaad een beetje onaardig. Maar helemaal verrassend hoeft het ook weer niet te zijn. Dylans eerste nummer op zijn allereerste plaat heet 'you're no good':

Now you're that kind of woman that just don't understand
You're taking all my money and give it to another man

Als ik die eerste plaat uit 1961 beluister valt me vooral op wat een waanzinnige energie erin zit. Het is een verzameling blues- en folk-klassiekers die onder handen van de twintigjarige Dylan in een soort halve punkliedjes veranderen. Dit doet hij bijvoorbeeld met 'Gospel Plow', een nummer dat onder andere door Mahalia Jackson is vertolkt:

In de handen van de jonge Dylan lijkt het alsof een doorgesnoven grunger uit de jaren '90 zich aan het nummer vergrijpt:

Het doet me denken aan Kurt Cobain die liedjes van Leadbelly covert. Twee blanke jongens die hun 'teenage angst' eruit rossen op zwarte Christelijke traditionals, die blijkbaar toch iets hebben wat ze onweerstaanbaar aantrekt. Er zit dertig jaar tussen, maar je kan ze zo achter elkaar zetten. 

  Wat voor Dylan pleit, is dat hij er al een soort grunge-gevoel aan weet te geven terwijl zelfs de Rolling Stones nog in de coulissen stonden te wachten voor ze op mochten. Wat voor Cobain pleit is dat hij even weinig moeite als Dylan lijkt te hebben om contact te maken met de oude meesters, in een wereld van MTV en Super Mario Brothers. 

Townes Van Zandt

RGB Free, by tacluda

Als de bladeren gaan vallen

de donkerte aan de deuren knaagt

draai Townes Van Zandt

Van Zandt met zijn gitaar. 

Als de hemel sterren braakt 
het vuur dat je vreesde ontwaakt
draai Townes Van Zandt
Van Zandt met zijn gitaar.
 
Als ze de hoek omslaat
op dat kruispunt in de regen
als je staart naar nieuwe wegen
 
als je alles kan vergeten
Draai Townes Van Zandt, een keer of drie
haal twee keer adem, begin opnieuw. 

Zo af en toe

Het nieuwe Beatles-nummer Now and Then is vooral heel erg een John Lennon-liedje:

I know it's true

It's all because of you [...]

Now and then

I miss you [...]

 

Lennon is de meester van de uitgebeende melancholie. Een paar raak gekozen frasen, een paar rake akkoorden en klaar is het meesterwerkje. Tijdens zijn Beatles-jaren werd het McCartney waarschijnlijk af en toe te gortig, die gooide er dan nog een extra melodielijn doorheen, of voegde wat akkoorden toe, maar tijdens Lennons eerste soloplaat hoorde de wereld voor het eerst hoe niet-geMcCartney'de Lennon klinkt:

I can't explain

So much pain

I could never show it

My mummy's dead

Bovenstaand nummer doet me denken aan het zeer korte verhaal waar Hemingway ooit een schrijfwedstrijd mee zou hebben gewonnen:

For sale: baby shoes, never worn.

Of het verhaal van die schrijfwedstrijd nou klopt of niet, ik kan me voorstellen dat Hemingway wel zou kunnen leven met de teksten van Lennon. Hou het kort en hou het veelbetekenend, zonder te vervallen in cliché's of nietszeggende frasen. 

  Een Nederlandse muzikant die deze kunst als geen ander beheerst, is Spinvis. In het nummer 'Artis' komen de volgende melancholie-uppercuts voorbij:

Zeven jaar later

Gaan we weer gewoon naar Artis

Dingen zijn daar nooit voorbij

En alles is een beetje jij 

 

Ik vind dit vrij briljant. De dierentuin die altijd hetzelfde blijft, terwijl de tijd doortikt en we allemaal ouder worden en relaties beginnen en weer stuk gaan. En dat je daar op een dag aan denkt, terwijl je langs de apenrots slentert, waar je als kind ook al kwam en bij alles wat je ziet is er wel iets wat je aan haar doet denken.

  Dat zinnetje 'alles is een beetje jij', had heel goed een John Lennon-zinnetje kunnen zijn. Het lijkt zo makkelijk, maar het kan op zoveel manieren fout gaan: 'Alles doet me aan je denken', 'je verschijnt in alle dingen', 'ik zie overal je gezicht', er zijn honderden manieren om op een beroerde wijze hetzelfde sentiment uit te drukken.

  Net zoals het zinnetje 'Now and then, I miss you' gewoon werkt, terwijl je ook zou kunnen zeggen dat het een zinnetje van niks is. 

De comeback: Utrecht Centraal

RGB Free, by tome213

Op Utrecht Centraal zongen mannen in Ajax-shirts dat iedereen die niet sprong geen echte Ajacied was. Ze zetten hun woorden kracht bij door met hun bolle bierbuiken op en neer te deinen. Ik liep met een boog om het groepje heen, maar zag vanuit mijn ooghoek langzaam een glimp van herkenning oplichten. 

  ‘Matchpoint!’ 
  ‘Hé Jonkman!’ 
  Doordat voor mijn neus net een roltrap leegstroomde kon ik even geen kant op. Ik draaide me om en staarde naar het groepje mannen in het midden van de hal. 

  ‘Matchpoint!’ 
  Een bolle beer met een halve liter Grolsch in zijn klauwen hief bibberend zijn arm in de lucht. Hij begon aan een onbeholpen imitatie van een tennisservice, viel bijna achterover toen hij een onzichtbaar balletje de lucht ingooide. 
  Zijn maten vonden de act het grappigste dat ze ooit hadden gezien. Ik staarde naar de opgeklopte lol. Kantoorslaven die een dagje zijn vrijgelaten. Ontsnapt aan de blik van hun baas en hun vrouw weten ze van gekkigheid niet waar ze het zoeken moeten, als kinderen die te lang zijn opgebleven. 

  Ik stak twee vingers in de lucht. 
  ‘Twee-nul voor Manchester United,’ riep ik. ‘Twee keer Rashford.’
   Het groepje viel stil. 
  ‘Kut tennisser. Wat weet jij nou van voetbal?’
  ‘Twee-nul,’ riep ik nog een keer, terwijl ik me al omdraaide. ‘Ajax heeft geen schijn van kans.’
 

   Een uur later hobbelde het boemeltje Vught binnen alsof er in dertig jaar niets was veranderd. Ik staarde door de ruit naar mijn oude schoolplein, waar een paar jongetjes aan het voetballen waren. Door het spoortunneltje liep ik onder het station door, in de Nieuwstraat beende ik recht op het ijzeren poortje van de brandgang af. 
  Jarenlang was dit mijn toegang tot de buitenwereld geweest. 
  ’s Ochtends duwde ik het open terwijl ik een bal tussen mijn voeten heen en weer kaatste. Ik dribbelde naar het station, schoot tussen slaperige forenzen de trappen af. 
  Onderaan het trappetje aan de andere kant wipte ik de bal op, ik moest al hooghoudend weer bovenkomen. Als ik de controle kwijtraakte begon ik beneden opnieuw, net zo lang tot het gelukt was. Een enkele keer lukte het niet, dan moest ik de bal in mijn handen nemen en het schoolplein oprennen om niet te laat te komen. 

  De mislukking bleef de rest van zo'n dag aan me kleven. 

De comeback: De appelboom

RGB Free, by tmossholder

 Het was donker in de woonkamer, de gordijnen naar de straat waren gesloten. Ik hing mijn jasje over een stoel en plofte op de oude zwarte bank. 

  Tegenover me stond nog altijd de tv van dertig jaar geleden. Als een oude man die overleefd is door een nieuwe generatie stond hij in de hoek stof te verzamelen.

  ‘Had je niet even kunnen bellen?’ 
  Mijn moeder liep de woonkamer in, zette de limonade op het lage tafeltje met de verschoten katoenen onderzetters.
  ‘Ik wist niet hoeveel tijd ik over zou hebben. Er is zo vaak vertraging.’
  ‘Je bent weer afgevallen.’
  Ze fronste, nam me op van voet tot kruin. ‘Eet je wel goed? 
  ‘Ik heb veel lesgegeven. Dat houdt me fit.’
  ‘Ik had het vanochtend met de buuf nog over je. Die zei dat je op tv was. Waarom bel je me niet als je op tv komt?’
   ‘Het was een programma over gevallen helden. Ik heb er niet aan meegewerkt.’
   ‘Jij bent toch geen gevallen held.’
  ‘Het is het enige waar ze me nog voor bellen. Items over wonderkinderen die hun talent hebben vergooid. Daar zijn ze dol op.’
  ‘Volgens de buuf lieten ze mooie beelden van je zien. Van die wedstrijd die je op dat toernooi in Engeland speelde.’
  ‘Ik heb eigenlijk alleen even tijd voor de appelboom.’

   Ik klokte mijn limonade naar binnen en kwam overeind. ‘Ik ga meteen maar aan de slag.’
   

   Ik zal een jaar of zes zijn geweest. Eerst nam mijn vader me mee naar het tuincentrum om de mooiste boom uit te zoeken. Daarna groeven we samen het gat en toen de boom stevig stond rende ik naar binnen om ma te halen. Die sloeg haar handen voor haar mond toen ze de boom zag, zo mooi vond ze hem. Op school schepte ik op over de boom, verkondigde dat er al honderden appels aan groeiden. 
  De boom en ik groeiden samen op. Soms had de boom een groeispurt, waarna ik hem weer inhaalde. Elke verjaardag rende ik ’s ochtends naar buiten om te kijken wie er het afgelopen jaar het meest de lucht in was geschoten. Zelfs toen ik hier veel te oud voor was en het allang duidelijk was dat de boom ging winnen, bleef ik het doen, als een nostalgisch grapje. 
  Mijn moeder bleef trouw elk jaar een foto maken, totdat ik steeds meer verjaardagen in het buitenland doorbracht en ze mij en mijn vader via de speaker van een telefoon moest feliciteren. 

De comeback: De wachtlijst

RGB Free, by Luis

De schaduw van mijn moeder viel over het kleine grasveld, van een afstandje bleef ze naar mijn werk staan kijken. Ik stapte op een trapje voor de hoogste loten. 

  ‘Zullen we binnenkort weer eens samen naar papa gaan?’
   Ik voelde mijn gezicht verstrakken, rekte me uit voor een paar laatste takken. Ik stapte van het trapje en begon met de bezem de afgeknipte loten bij elkaar te vegen. 
  ‘Hij had het laatst nog over je. Soms herinnert hij zich ineens een wedstrijd. Dan haalt hij het hele scoreverloop terug. Hij is altijd zo opgewekt als je langs bent geweest.’
  ‘Hoe gaat het met zijn hart?’
  Het bleef stil. Ik stopte met vegen en draaide me om. Alsof het leven uit haar gezicht was gevallen. Ze herpakte zich, plooide haar mond in een berustende glimlach.
  ‘Ze doen wat ze kunnen.’
  ‘En de wachtlijst?’
  Ze schudde haar hoofd. ‘Er zijn zo weinig donoren. En dan heeft hij ook nog dat andere. Hij komt nooit bovenaan die lijst.’
  Ik knikte terwijl ik de bijeengeraapte takken in de groene Kliko liet vallen. Ik duwde ze aan op het gras en onkruid dat al bijna de bak vulde. 
   ‘Ik moet nog wat uit mijn kamer pakken,’ zei ik terwijl ik de bak op zijn wieltjes terug naar het stenen plaatsje trok. 
  ‘Iets voor mijn werk.’ 
   Mijn kamertje lag er vrijwel hetzelfde bij als dertig jaar geleden. Hij lag weggestopt in de hoek van mijn oude kledingkast, precies waar ik hem verwachtte.  
 ‘Wat moet je daar nou mee?’

De comeback: De serviceslinger

 Ik gooide de tennisbal omhoog, trok hem aan het elastische koord weer naar me toe. 

  ‘Je laat je racket bij je service niet genoeg vallen,’ zei hij tijdens het avondeten tegen me. Hij gooide zijn rechterhand achter zijn hoofd richting zijn rug.
  ‘Dat kost je kracht. Die elleboog moet meer omhoog.’
  Ik knikte, dat had mijn trainer ook al een paar keer tegen me gezegd. Een paar dagen later had hij met een oude tennisbal en een paar panty’s een ‘serviceslinger’ in elkaar geknutseld. Zo kon ik mijn service oefenen zonder naar de tennisbaan te hoeven. In plaats van de voetbal mee te nemen, rende ik ’s ochtends slingerend met een tennisbal door het tunneltje. 
  

  ‘Ik ga een meisje trainen. Ze laat haar arm tijdens haar service niet genoeg vallen.’
  ‘Een meisje trainen?’
  Mijn moeder keek me angstig aan.
  ‘Ga je de tour weer op? Doe dat nou niet. Hou het lekker bij je lessen. Dat is toch ook prima werk.’ 
  ‘Ze heeft talent.’
  ‘Jij had ook talent. De stress, het reizen. Jullie hadden er eerder mee op moeten houden. En nu ga je weer beginnen. Je bent al bijna even oud als papa destijds was. Nee, dit bevalt me helemaal niets.’
  Ze staarde naar de plavuizen van de keuken, haar handen tot vuisten gebald.
  ‘Het zal zo’n vaart niet lopen,’ zei ik sussend. ‘En het verdient goed.’
  Ik kuste haar op haar wang, stopte de serviceslinger in de rugzak.
 ‘De volgende keer ga ik bij papa langs. Nu moet ik echt naar mijn afspraak.’ 
  Ik wurmde me langs haar heen de tuin in, schoot de brandgang in zonder nog om te kijken. In het donkere gangetje zette ik de rugzak voorzichtig op de grond. Ik plaatste mijn handpalmen op de koele, ruwe stenen, alsof ik de muren van elkaar af wilde duwen. Ik opende de rugtas weer, haalde de serviceslinger eruit en duwde de poort naar de straat open.
  Al lopend begon ik voorzichtig te slingeren. 
  De bal achter de rug, omhoog, terug, weer omhoog. De kunst was om de schouder zo soepel mogelijk te houden en de bal op zijn eigen momentum voort te laten bewegen, zodat je de meeste versnelling met de minste inspanning combineerde. 
  Binnen een paar stappen had ik de slag weer helemaal te pakken. 

Partijcongres

RGB Free, by Nazreth

Het congres van de Partij voor de Dieren was in de Brabanthallen. Toen ik over de Oude Engelenseweg reed merkte ik al dat het een speciale dag ging worden. Een uiltje streek neer op het stuur van mijn scooter en keek me nieuwsgierig aan. Hij bleef rustig zitten terwijl ik de parkeerplaats opdraaide. Ik maakte mijn scooter met een hangslot aan een hek vast, achter mij hoorde ik iemand steeds wanhopiger roepen. 

  ‘Oehoe,’ riep een man. ‘Oehoe, waar ben je?’
  Het uiltje ging snel ondersteboven aan mijn stuur hangen, maar de man had hem al in de smiezen gekregen.
  ‘Hij wordt wat balorig als we de deur uitgaan,’ verontschuldigde de man zich en hij stopte het uiltje onder zijn hoed.
  Tijdens het ochtendprogramma werd een nieuw bestuur geïnstalleerd en werd er over moties gestemd. Een groep poezen uit Almere was erg kritisch over deze moties, ze renden steeds naar de interruptiemicrofoon, waar ze met z’n vieren op elkaars schouders gingen staan en de bovenste poes heel bedenkelijk ‘miauw’ zei. 
   Echt spannend werd het toen Esther Ouwehand tot lijsttrekker werd verkozen en daarna meteen verklaarde dat ze zich tijdelijk terugtrok. Op de achterste rij trompetterde een olifant zijn ongenoegen. Ouwehand ging er als een haas vandoor en tot de late uurtjes huilden de wolven op het dak van de Brabanthallen naar de maan. 

Personage

RGB Free, by coscurro

Tijdens Open Monumentendag fietsten we door de Brabantse weilanden. Op een pittoresk landweggetje werden we gepasseerd door een tractor met aanhangwagen. In de bak van de aanhangwagen lag een man in een overall uitgestrekt van de zon te genieten. Hij had een strooitje in zijn mond en tikte even tegen zijn pet toen we langskwamen.

  Ik vroeg me af of het een door de Monumentenstichting ingehuurde figurant was, hij leek net een beetje teveel op een personage uit de Schippers van de Kameleon om echt te zijn. 

  We fietsten een erf op waar zich een authentieke negentiende-eeuwse boerderij moest bevinden. Terwijl we een stoffig zandpad afsjouwden, dacht ik aan het vorige monument. Daar stond een jongetje met verschillende takjes van bomen en struiken en een potje water met beesten erin.

  Eén van die beesten herkende ik als een geelgerande watertor, een beestje dat vaak figureerde in de biologieboeken die ik verslond toen ik ongeveer even oud als het jongetje was.

  'Is dat een geelgerande watertor,' vroeg ik aan het jochie.

  Zijn ogen lichtten op, eindelijk was er iemand langsgekomen met verstand van zaken.

  

  'Dit gebouw stond eerst honderden meters verder, in het dorp,' vertelde een mevrouw bij de volgende negentiende-eeuwse boerderij. 

  'We hebben hem helemaal integraal over laten zetten naar ons erf. Dat heeft nog heel wat moeite gekost. We moesten zo veel papierwerk regelen.'

  'De overheid!' schreeuwde een man die achter ons aan het zandpad was opgeploeterd. 

  'De overheid werkt de burger alleen maar tegen! Daar leven ze van. Ze verzinnen regels om zichzelf aan het werk te houden. Je kan niet eens een boerderij verplaatsen zonder dat ze daar zeven jaar over moeten vergaderen! De overheid...'

  Terwijl we het pad alweer half af waren gelopen, hoorden we achter ons de man in de verplaatste negentiende-eeuwse boerderij nog steeds over de overheid tieren. Ik dacht weer aan de jongen met zijn geelgerande watertor en de man die lui achterin een aanhangwagen had gelegen. Leef je leven alsof je een personage in een streekroman bent, dat leek zo'n beetje de moraal van deze Open Monumentendag te zijn.  

Ontluistering

Foto: Airam Dato-on

Michel Houellebecq schrijft romans over mensen die ontheemd door het geïndividualiseerde, geglobaliseerde en dood-gemanagede Westen van de post-sixties dwalen.  Zijn mannelijke hoofdpersonen hebben geen idealen, geen zingeving, proberen overeind te blijven door in hun emotionele woestijn van sensatie naar sensatie te springen, van seks naar een lekkere maaltijd, van drank naar een sigaret.

  In Serotonine (2019) is een van de grootste dagelijkse problemen waar de verteller mee worstelt bijvoorbeeld het vinden van een hotel waar nog gerookt mag worden:

... ik had me nog niet de guerilleroachtige bedrevenheid eigen gemaakt waardoor rookdetectors me later geen ontzag meer inboezemden: als het kapje eenmaal van het apparaat is geschroefd, volstaan twee stevige knijpbewegingen met de zijsnijtang om het elektrische circuit van het alarm uit te schakelen en geen haan die ernaar kraait. 

Ergens halverwege de roman heeft Houellebecq het perfecte beeld te pakken van de verdwaasde moderne westerling, die geen idee meer heeft in wat voor wereld hij terecht is gekomen. Het beeld komt uit een van de meest walgelijke uitvindingen van hetzelfde Westen, de intensieve bio-industrie:

... in de vanuit de hoogte met sterke halogeenlampen verlichte loodsen probeerden duizenden kippen te overleven, dicht op elkaar gepakt, er waren geen hokken, het was een 'scharrelpluimveehouderij', ze waren kaal en uitgemergeld, hun opperhuid was geïrriteerd en wemelde van de bloedluizen, ze leefden temidden van de rottende kadavers van hun soortgenoten en vulden elke seconde van hun korte bestaan - maximaal een jaar- kakelend van doodsangst. [...] het was het eerste wat je opviel, dat onophoudelijke gekakel die permanente blik van paniek waarmee ze je aankeken, die blik van paniek en onbegrip, ze vroegen niet om medelijden dat zouden ze niet hebben gekund maar ze begrepen het niet, ze begrepen de omstandigheden waaronder ze moesten leven niet.

Met name die laatste zin is ook van toepassing op de personages die Houellebecqs romans bevolken. Ze weten dat ze na school een carrière na moeten streven, dat ze in bloedeloze gebouwen zinloze vergaderingen bij moeten wonen, dat ze zichzelf als een project moeten beschouwen, maar het werkt niet, er ontbreekt iets, een natuurlijke omgeving, een inbedding in een traditionele cultuur, wat leidt tot eindeloze paniek en steeds moedelozer gekakel.

  Maar die uitgemergelde kippen zijn natuurlijk niet alleen maar een beeld van iets anders, ze zijn ook gewoon een beeld van zichzelf. Het is iets wat bestaat, vlak onder onze neus en waar niemand een moer om geeft.

   Dat is uiteindelijk nog wel het meest ontluisterende in een boek dat aan ontluistering geen gebrek heeft. 

Gelukszoeker

Foto: Markus Spiske

Zwarte ogen proberen aan het weer te wennen

terwijl de regen de ramen wast
de koeien naar de einder staren
en populieren met de wind mee rennen
 
Het is de regen van een nieuwe tijd
hij heeft nog nooit zo’n natte zon gezien
hij sluit hij zijn ogen, probeert te dromen
om in het donker thuis te komen
 
Om in zijn moederland te ontwaken
waar geen treinen door weilanden razen
waar alle mensen zingend praten
 
Hij ontwaakt tussen glazen torens
nog meer regen en mensen die met plastic tasjes
vol rotzooi door een koopgoot zwemmen. 

Ontsnapping

pixels, Matthias Zomer

Het was druk bij de afdeling Oogheelkunde. Omdat de bankjes in het midden van de wachtruimte vol waren, ging ik zitten aan een tafeltje dat aan de zijkant in een soort nis lag. De deur van de behandelkamer naast mijn tafeltje ging open, er schuifelde een oude mevrouw met een rollator naar buiten. 

  'Over een kwartier roep ik u weer,' schreeuwde een meisje in een witte jas. 'U kunt hier even wachten.'

  Zodra het meisje weer in de behandelkamer was verdwenen, zette de mevrouw met de rollator het op een lopen. 

  Ze had haar ontsnapping echter slecht getimed, toen ze halverwege de gang was ging de deur alweer open en kwam het meisje weer naar buiten. Misschien had ze al onraad geroken, ze rende langs me heen en kwam een minuut later met de mevrouw terug.

  

  'Hier even wachten,' schreeuwde ze nogmaals in haar oor. 'U bent nog niet klaar.'

  

  De hele wachtruimte had de ontsnappingspoging met interesse gevolgd. Alles was ineens een stuk interessanter geworden: we hadden nu een missie. Deze dame ging niet nog een keer ontsnappen. De mevrouw leek zelf ook in de gaten te hebben dat ze onder surveillance stond, vijf minuten lang zat ze boven op haar rollator sereen voor zich uit te staren.

  Ik had juist mijn schaak-app geopend, toen er gemurmel van de bankjes opsteeg. Afwezig hief ik mijn hoofd op, als in een waas kwam de mevrouw weer langs stiefelen. Even overwoog ik om me als een American Footballspeler voor haar rollator te werpen. Dit zou me misschien wel een staande ovatie van de anderen wachtenden opleveren, vol trots zouden we onze prooi aan het meisje in de witte jas overhandigen. 

  In plaats daarvan schoof ik een pion van E2 naar E4, ik was ontmaskerd als een beroerde bejaardenvanger. 

De juiste richting

rgbstock, rkirbycom

Op de bruiloft van mijn broer sprak ik met mijn oom over psychoanalyse. Een lange loopbaan als psycholoog had hem geleerd dat er aan de meeste mensen niet zo heel veel te veranderen is. 

  ‘Bij de behandeling moet je er vooral zijn voor de ander. Op die manier kun je ook het lijden verlichten. En soms kun je een klein duwtje in de juiste richting geven.’
  

  Achter ons stond de bruid met haar vriendinnen op housemuziek te hossen, de eerste polonaises werden ingezet. Het was nog warm en licht in de bossen van Oisterwijk. Omdat niet ver bij ons vandaan een brand was uitgebroken rolden brandweermannen alvast wat slangen om het hotel-restaurant uit. 
  De brand bereikte ons niet, de polonaise kon rustig doorgaan. 
  Het lijden verlichten en af en toe een duwtje in de juiste richting, dat lijkt me ook een uitstekend richtsnoer voor een succesvol huwelijk. 

Monument

Pixabay

Reeburgpark in herfstzon

Waar net de dagelijkse strijd begon

Tussen vriendjes uit de vierde klas

'Ik weet zeker dat het een doelpunt was!'

Zeven jochies vliegen heen en weer

Om de bal tussen de jassen te jassen

Dan vliegt hij tegen een zwarte steen

Aan de rand van het verhitte strijdtoneel.

 
Net op school nog spelling gedaan
Trekken de ge-etste letters hen aan
‘Ster-ker’ spelt er één gespannen.
‘Dan de dood’ vult de ander aan.
 
'Dat gaat over de oorlog,' weet de slimste
'Dat je niet moet moorden,' fluistert de zachtste 
'Maar wij hebben gewonnen,' roept de felste
'Laten we maar spelen,' besluit de wijste.
 
De bal rolt door, de steen blijft staan
Als monument voor wat gebeurt
Als spel in ernst overgaat.

Studietijd

Foto: Susanne Marx

In de voortuin zat een jonge merel tussen de hortensia's. Zo'n bruin bolletje dat nog niet kan vliegen en door zijn ouders gevoed moet worden. Die ouders zaten veilig in een nestje, hoog in een boom bij de buurman. Met gevaar voor eigen leven zeilden ze steeds naar beneden om hun nageslacht een worm in de bek te duwen.

  

  Na een paar dagen zat het bolletje bovenin de rododendron: hij was op kamers gegaan. Iets veiliger voor katten, maar echt vliegen wilde nog niet lukken. Weer een paar dagen later was hij nergens meer te bekennen. Ook het nest in de boom van de buurman was verlaten. De rode terror-kater kwam vanaf het einde van de straat aanwandelen. 

  'Weet jij hier meer van?' vroeg ik aan het beest. Hij staarde naar de rododendron, ik meende teleurstelling in zijn groene ogen te lezen. Mismoedig sjokte hij door naar de volgende voortuin, er was vast nog wel ergens een gesjeesde student te vinden. 

Shakespeare

RGB Free, by joeldinning

Nadat A.F.Th van der Heijden in 1996 'het laatste deel' van de Tandeloze Tijd-cyclus publiceerde, begon hij aan zijn nieuwe mega-cyclus: Homo duplex. Deze serie ging in 2003 van start met de Movo tapes. Ondertussen lijkt die nieuwe serie een stille dood gestorven en zijn er alweer meerdere boeken verschenen die aanhaken op het Tandeloze Tijd-universum.

  

  Ik kan me herinneren dat Max Pam bij elk deel van Homo duplex Van der Heijden het goedbedoelde advies gaf om onmiddellijk met het project te stoppen, omdat het steeds onbegrijpelijker begon te worden. Ook Arnon Grunberg was er niet kapot van, die las een boekje van de cyclus en sprak over 'uitingen van een verwarde kabbalist.'

  Onderdeel van het probleem was onder meer het uitgangspunt. De cyclus draait rond de god Apollo die in mensengedaante eind twintigste eeuw over de aarde wandelt en iemand wil opvoeden tot het 'ontketenen en leiden van de Wereldstaking.'

  Dit is een wat abstract en ongeloofwaardig gegeven. In de Movo tapes zien we bijvoorbeeld hoe Apollo als pornofotograaf betrokken is bij de conceptie van een jongetje dat later in een eigentijd Oedipusverhaal moet figureren. Het leidt tot een heleboel vergezochte toestanden waarbij steeds op de achtergrond de vraag blijft spelen: hoe weet Apollo nou zo zeker dat al dit gedoe tot een 'Wereldstaking' gaat leiden?

 In Het schervengericht, waarvoor Van der Heijden in 2007 de AKO-literatuurprijs won, zien we een ander verhaal waar Apollo bij betrokken zou zijn geweest. Eind jaren zestig zou hij Charles Manson hebben aangezet tot zijn waanzinnige moordpartijen in Los Angeles, door hem een 'apocrief' Beatlesnummer toe te spelen. Dit is een variatie op wat er werkelijk gebeurd is, Manson scheen geobsedeerd te zijn door het nummer Helter Skelter van The White Album.

  Ook bij deze verhaallijn is het weer de vraag hoe die Wereldstaking er dan precies uit zou zien en waarom een Beatlesliedje dat allemaal teweeg zou kunnen brengen. Deze vragen op macroniveau beletten echter niet dat er op microniveau in alle Homo-duplex boeken gigantisch veel te genieten valt. Ook al slaat het uiteindelijk nergens op, door zijn fantastische stijl en verbeeldingskracht vlieg je toch door die boeken heen. Als Van der Heijden beschrijft hoe Charles Manson (in het boek 'Maddox') in de gevangenis het niet bestaande Beatlesnummer 'Hurly Burly' op een gitaar tokkelt, krijg je toch de neiging om het nummer op Youtube op te gaan zoeken:

De gitaarintro leek op die van 'Working Class Hero', maar had een lager tempo. Dacht Remo Lennons aarzelend slepende stem voor Maddox' gruizige geluid in de plaats, dan riep de zang reminiscenties op aan 'Strawberry Fields Forever' [...] 

Wanneer Apollo John Lennon een briefje schrijft om hem te verleiden een nummer met Shakespeare citaten op te nemen, besluit hij met:

'ps - Zelfs bij Bob Dylan is Shakespeare in the alley.'

Dit laatste is een verwijzing die vijfennegentig procent van de lezers waarschijnlijk helemaal niets zegt, maar als Dylan-liefhebber hoor je meteen de regel uit Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again:

Well, Shakespeare, he's in the alley

With his pointed shoes and his bells

Speaking to some French girl

Who says she knows me well

Het zijn dit soort dwarsverbandjes die veel Van der Heijden-romans iets eindeloos uitdijends en vormeloos geven en hem ook op kritiek komen te staan. Maar Van der Heijden verwijten dat hij wat moet schrappen en een strakkere plot moet bouwen, is net zoiets als een jazzmuzikant verwijten dat hij eens moet kappen met improviseren en gewoon coupletje-refreintje-coupletje moet spelen. 

Vooruitgang

RGB Free, by CDW0107

De fabrieken tussen de Dieze en het Bossche spoor hebben plaats gemaakt voor culturele hotspots. We drinken bier aan een houten tafel op de plek waar ooit de veevoederfabriek stond. We kijken uit over het water, waar geen schepen vol grondstoffen meer aan komen varen. Deze zijn vervangen door feestboten, eentje ligt aan de overkant afgemeerd, op dek vindt een striptease plaats.

  Vol ontzag kijken we naar een jongeman die en plein public zijn shirt uittrekt en een aanstaande bruid in zijn gespierde armen neemt. Dit is een man die werkelijk op het scherpst van de snede leeft. In deze tijden halfnaakt een onbekende vrouw in het openbaar optillen, daar is moed voor nodig. 
  

  De bruidegom hebben we al eerder over het voormalige industrieterrein zien dwalen. Hij heeft een roze smurfenmuts op en wordt geschaduwd door een vriend die geen centimeter van zijn zijde wijkt. De andere mannen van het groepje hobbelen een beetje halfslachtig achter dit dynamische duo aan.
  De vriend van de bruidegom heeft de striptease aan de overkant van het water ontdekt. Ze verschuilen zich achter het hekwerk langs de vaart, de bruidegom tuurt met zijn smurfenmuts op tussen de palen naar de bezigheden van zijn aanstaande vrouw. Die lijkt zich uitstekend te vermaken. De vriend van de bruidegom buigt zich naar hem toe en fluistert wat in zijn oor. 
  ‘Je kan het nog afzeggen,’ stel ik me zo voor dat hij zegt. ‘Dan kunnen we gewoon weer elke zaterdag samen gaan zuipen.’ 

  Zijn smurfenmuts is half afgezakt. Hij zit met zijn rug naar de striptease, staart de culturele hotspot in waar mannen met hoge ruggen moeilijk bier zitten te drinken. Misschien stond zijn opa hier ooit veevoer te mengen, zonder zich enige zorgen te hoeven maken over strippers op plezierboten. 

Toespraak

Wikimedia

Nadat gisteren tijdens Feyenoord-Ajax een aansteker tegen het hoofd van Davy Klaassen werd gegooid, stapte John de Wolf naar voren om het Feyenoord-publiek tot de orde te roepen. Hoewel De Wolf zijn best deed ('gebruik je verstand godverdomme'), vond ik het toch een beetje een gemiste kans. Als er één moment was om een volle Kuip vol doorgesnoven Tokkies optimaal te verwarren, dan was het nu wel.

 

  'Mensen,' had John de Wolf bijvoorbeeld kunnen zeggen, 'zijn jullie soms vergeten wat de grote filosoof Thomas Hobbes in De Cive heeft geschreven? "De mens is voor de mens een doortrapte wolf." Zoals jullie weten verwees Hobbes hiermee naar het Latijnse gezegde "Homo homini lupus", waar Seneca dwars tegenin ging met zijn "Homo res sacra homini, oftewel "De mens is iets heiligs voor de mens." 

  En zo is het ook, beste Feyenoordsupporters! Hebben wij ons duizenden jaren lang gecultiveerd, om te eindigen op een voetbalveld met een bloedende Davy Klaassen? Beseffen jullie dan niet dat voetbal de gesublimeerde bloeddorst is van onze wolvennatuur? Dat we op het voetbalveld onze agressiviteit en dwang tot dominantie omvormen tot pure kunst?

   Dat ik me vastbeet in Dennis Bergkamp zoals een wolf in zijn prooi, maar dat de scheidsrechter daarbij altijd de grens bepaalde? Dat de werkelijk sterke mens vooral ook sterk tegenover zijn eigen impulsen is, zoals Nietzsche zo eloquent heeft verwoord? Gebruik je verstand, mensen! Blader thuis Thomas Hobbes nog eens door, verfris je kennis van Seneca en kom zondag maar weer terug.'

  Zoals gezegd, een gemiste kans. 

Waterpistool

Foto: Wikimedia

 'We moeten met je praten,’ zeiden de katten toen ik net lekker met een bakje koffie op de bank zat. ‘Tom Egbers zit in de tuin.’

  ‘Tom Egbers? Wat doet die nou weer in onze tuin?’
  ‘Hij zorgt voor een onveilig snuffelklimaat. Hij lacht ons uit als we niet bij een vogeltje kunnen. Dan balt hij zijn vuist, gaat vlak voor onze neus zitten en roept keihard: Go Team Vogel! We voelen ons daar heel vervelend bij.’
 ‘En hij heeft aan m’n staart gezeten,’ fluisterde de andere kat. ‘Dat was heel akelig. Ik zag hem niet aankomen. Ineens had hij mijn staart tussen zijn vingers. Katten zijn er om te aaien, fluisterde hij in m’n oor. Ik heb in z’n neus gebeten en nu is hij boos. Zodra hij me ziet begint hij rare bekken te trekken.’
  Met een zucht zette ik mijn kopje koffie op tafel. 

 

  ‘Ik pak het waterpistool.’
 

   Voorzichtig opende ik de deur naar de tuin en verdomd: Tom Egbers stond op het grasveld. Hij staarde naar de schutting met een stuk papier in zijn hand. 
  Ik mikte en raakte hem vol op zijn blonde kop.
  ‘Niet mijn haar!’ schreeuwde Tom Egbers. Hij greep de schutting vast en werkte zich naar de andere kant. Voor de zekerheid spoot ik hem over de schutting nog wat na, maar aan zijn hysterische loopje te zien zijn we voorlopig wel van hem verlost. 

Trouwjurk

Pixabay, by congerdesign

Tussen Helvoirt en Cromvoirt ligt een boerderijwinkeltje dat uit de pagina’s van een streekroman is ontsnapt. Op houten schappen liggen kakelverse producten die regelrecht van het land komen. Iedereen is er zo aardig, dat je er een beetje ongemakkelijk van wordt. Vol verwachting vragen stralend blauwe ogen waar ze me deze keer mee kunnen helpen.
  
 ‘Biologische yoghurt en onbespoten peren. Maar moet je niet wat aan trekken? Je loopt hier praktisch in je hemd, daar lijkt het me wat koud voor.’
  Het meisje schudt lachend haar blozende wangen.
  ‘Ik ga trouwen,’ verkondigt ze. Ze kijkt alsof dit de gelukkigste dag van haar leven is, maar dat is zo ongeveer haar baseline stemming. 
  ‘Dat is toch geen reden om kou te vatten?’
  ‘Mijn oma maakt in het achterhuis mijn trouwjurk. Ik ren af en toe naar haar toe en het is zo'n gedoe om me steeds om te kleden.’
  Met de peren tegen mijn borst geklemd wankel ik naar buiten. Ik stel me Sylvana Simons voor die bij Eva Jinek verklaart dat het huwelijk een onderdrukkend instituut van blanke mannen is. Zo weet ik mijn greep op de werkelijkheid weer enigszins terug te krijgen. 

De kikkerprins

Foto: Pexels

Er hangt een warme loomheid om je heen. Ik zet een kop koffie voor je neer en veeg een haarlok uit je slaperige gezicht. Je neemt een slok en gaat weer liggen. Vijf minuten later begin je zo hard te snurken dat de kat van je afspringt. Verontwaardigd gaat ze in haar mandje liggen. 
 
  ‘Ik ben weer in slaap gevallen. Wat speel je een zielig liedje.’
  ‘Lost cause van Beck.’
  ‘Mooi wel. Is er nog koffie?’
 
Als je helemaal bent ingepakt, blijf je nog even bij de deur dralen. 
  ‘Ik wil eigenlijk niet naar huis.’
  ‘Dan blijf je toch lekker. De buurman kan hem toch te eten geven.’
  ‘Maar hij heeft me al twee dagen niet gezien. Ik vind het zielig voor hem.’
  ‘Je mist je konijn.’
  ‘Erg he. Maar het is wel zo.’
 
Je stapt naar buiten en loopt de straat uit zonder nog om te kijken. Aan de overkant maakt de buurman met een stofzuiger zijn auto schoon. Ik ga naar binnen en denk aan gistermiddag. Je zat voorin de Sint-Nicolaaskerk. Er was een rondleiding met een gids. Vooral de muurpanelen met afbeeldingen van planten en dieren schenen zeer de moeite waard te zijn.
  De rondleiding werd gegeven door een breekbare man van een jaar of tachtig. Hij moest vaak op zijn papiertje kijken en was de helft van de tijd niet te verstaan. Er waren een stuk of twintig mensen op de rondleiding afgekomen, grotendeels toeristen, waarschijnlijk logees in het hotel aan de rand van de Loonse en Drunense duinen. 
  Toen de man bij een prachtig houtsnijwerk zei dat de zijpanelen hun beste tijd helaas wel hadden gehad, zei een blond wijf met zo’n grote zonnebril op haar fok net iets te hard: ‘die heeft ie zelf ook wel gehad.’
  Er werd wat gegrinnikt, de man leek het niet gehoord te hebben, of deed alsof hij het niet hoorde.
  Na de rondleiding kon je een vrijwillige bijdrage in een busje stoppen. De meeste mensen maakten dat ze wegkwamen. Ik duwde een tientje in de bus, we waren al met al toch een uur vermaakt, daar mag best wat tegenover staan.
  Bovendien ben ik niet gelovig, maar geloof ik wel in het zekere voor het onzekere.
  Je stopte een paar munten in de bus en beende naar de uitgang. 
  ‘Trutwijf,’ riep je, alsof je een ontdekking gedaan had waar je de anderen even op wilde wijzen.
  Voor de zekerheid riep je het nog een keer, heel nadrukkelijk, terwijl je naar de vrouw met de zonnebril wees: ‘Trutwijf!’ Daarna ging je op het bankje voor het kerkhof zitten.
  ‘Gezellig hier,’ zei je terwijl je naar het restaurant tegenover het kerkhof gebaarde. ‘Lekker vreten terwijl je al kan zien waar het op uit gaat lopen.’
  Ik stond een beetje schaapachtig naar je te kijken.
  ‘Ben jij soms de kikkerprins?’ vroeg je wat bokkig. ‘De kikkerprins is vrijgevig, ik zag dat je een tientje in het busje schoof.’
  Ik schudde mijn hoofd.
  ‘Sorry,’ zei ik. ‘Ik ben niet de kikkerprins.’
 
Uren later vertelde je me dat je het iets was tussen jou en je dochter. Ooit zou de kikkerprins verschijnen en dan zou alles goed komen. Dan zouden jullie in een huis met een zwembad gaan wonen. De kikkerprins heeft een auto die wel tweehonderd kilometer per uur kan. Hij is nooit sacherijnig en hij kan heel lekker koken. Hij kijkt graag naar Disney-films en hij houdt niet van voetbal. 

Misschien keek je daarom de volgende ochtend niet meer om. Je had al je aandacht nodig voor de weg die voor je lag. Je weet immers nooit wanneer de kikkerprins op kan duiken. 

Verzet

Imperioli, foto: Wikipedia

Op HBO zijn alle seizoenen van The Soprano's terug te zien, een maffiaserie waar ik twintig jaargeleden al flarden van volgde en die ik nu voor het eerst van begin tot eind kijk. Eén van de vele sterke aspecten van de serie is het spelen met de geijkte maffiafilm-conventies. De crew rond Tony Soprano kijkt graag naar de Godfather-films en houdt oeverloze discussies over welke film beter is: The Godfather 1 of 2. 

  Ook de maffiaklassieker Goodfellas wordt in de serie aangehaald, een film waarin een jonge Michael Imperioli door een totaal gestoorde Joe Pesci in zijn voeten wordt geschoten.

  In The Soprano's speelt Imperioli de rol van Christopher Moltisanti, een neefje van Tony Soprano die graag hogerop wil. Wanneer hij er als een lulletje rozenwater op uit wordt gestuurd om gebakjes voor de echt zware jongens te halen schiet hij uit frustratie een winkelbediende in zijn voeten.

  "You shot my foot!" roept de man verbijsterd, waarop Moltisanti zegt: "It happens."

  Inmiddels is Imperioli weer een jaartje of twintig ouder en speelt hij een rol in het tweede seizoen van de HBO-show The White Lotus. Hij speelt hierin een seksverslaafde Hollywood-producer die met zijn vader en zoon in Sicilië op zoek gaat naar zijn Italiaanse wortels. De drie mannen bezoeken onder meer de locaties waar de Siciliaanse scènes van The Godfather zijn opgenomen. Als opa verklaart dat The Godfather de beste film is die ooit is gemaakt, schampert kleinzoon dat hij niet anders had verwacht: "Natuurlijk vinden jullie het een goeie film. Het gaat over een tijd waarin mannen al hun problemen konden oplossen met geweld en met elke vrouw naar bed konden gaan.  Julie verlangen terug naar de hoogtijdagen van het patriarchaat." 

  

  Het zijn zinnetjes die eruit rollen als een mantra, volgens een verbijsterde opa is kleinzoon dan ook duidelijk op zijn veel te dure universiteit door linkse activisten gehersenspoeld.

  De schrijvers laten enigszins in het midden aan welke kant ze staan, maar wat tegen kleinzoons bewering spreekt is dat The Godfather nu net een film is waarin geweld zelden een efficiënte oplossing is, net als overigens in The Soprano's. In The Godfather betaalt Sonny een hoge prijs voor zijn impulsieve gewelddadige reactie en verliest Michael zijn ziel als hij zijn broer om laat leggen.

  In The Soprano's bezoekt Tony Soprano een psychologe omdat hij paniekaanvallen krijgt door zijn psychopathische werkkring. 

  Kleinzoon lijkt met het cancelen van The Godfather dan ook vooral driftig mee te werken aan het zo populaire na-oorlogse verzet. 

Licht

Pexels, by Naveen Annam

Traag liep hij door de passage heen

loden ballen aan zijn voeten
op het Marktveld ging hij haar ontmoeten
was hij eindelijk niet meer alleen
 
Als hij later dreigde te vergeten

hoe ze naar hem had gekeken
toen hij uit de schaduwen verscheen
en de zon hun samenkomst bescheen
 
herhaalde hij zijn eerste gang
Maar gele reuzen kondigen aan:
geen bedevaart kan eindeloos bestaan

Sloopkogel zwiert een zwanenzang

 

Het nieuwe Marktveld zal verrijzen
Ruimte makend voor nieuwe voeten
Waar nieuwe mensen elkaar zullen ontmoeten
En uit het donker het licht in gaan. 

Angstcultuur

RGB Stock, by alexbruda

Terwijl ik nog sliep, bekroop me al het gevoel dat er iets niet in orde was. 

  Ik voelde me bekeken. 

  Ik opende mijn ogen en keek naar het plafond. 

  'Wat is er nu weer?' 

  Twee paar ogen staarden me aan vanaf het voeteneind. Het ene paar bestond uit dunne zwarte streepjes in gele ovaaltjes, het andere paar was vooral zwarte pupil, alleen aan de randen van de ogen was nog wat oogwit te zien. 

  'We moeten met je praten,' zei de poes met de gele ogen. 'We leven hier in een angstcultuur.' 

  Meteen zat ik rechtop in bed. Met dit soort zaken kun je tegenwoordig niet voorzichtig genoeg zijn.  

  'Sluipt die rode kater weer door de tuin?' informeerde ik bezorgd. 'Moet ik het waterpistool pakken?'   

  'Harry is het probleem niet,' antwoordde de poes. 'Jij bent het probleem.' 

  

   'We hebben honger,' vulde de tweede poes aan. Ze schrok zo van haar eigen stemgeluid, dat ze van het matras viel. 'Ons etensbakje was de hele nacht leeg,' piepte ze van onder het bed. 

  Ik worstelde mezelf uit bed. 'Jullie kunnen wel een week zonder eten,' mompelde ik zachtjes. 'Verwende krengen.' 

   'Wat was dat?' klonk er scherp naast me. De felle poes dook tussen mijn benen door en ging bovenaan de trap op haar achterpoten staan. 

  'Hate-speech! Ben je soms felixfoob?'

  Ik duwde haar opzij, liep de trap af en schrok me een hoedje. In de woonkamer lag mijn ingelijste poster van Bob Dylan in stukken gescheurd op de grond. 

  'Wat hebben jullie gedaan?'

  De poes ging voldaan op haar ruggetje bovenop de flarden poster liggen.

  'Deze antropocentrische kunst hebben we vernietigd. Bovendien kan die vent niet zingen. Door zijn muziek te draaien bevestig je een toxisch wereldbeeld.'

   'Nu gaan jullie te ver.'

  Ik beende naar de cd-speler en zette een cd van Bob Dylan op.

  'De hele dag geen brokjes!' schreeuwde ik door The times they are a-changin heen. 'De contrarevolutie is begonnen. We zullen eens zien wie hier de baas is!'

  Het beloofde een lange dag te worden. 

Breakpoint

De Netflix-documentaire “Breakpoint” is 

RGB Stock, by weirdvis

een feest der herkenning voor iedere tennisspeler. Zo dacht ik dat het een typische karakterzwakte van mij was dat ik tijdens wedstrijden steeds gestresster wordt naarmate de overwinning dichterbij komt, maar daar blijken veel professionals dus ook last van te hebben. Tip van een tennispsycholoog die onder meer Pete Sampras begeleidde: “Je moet het niet te graag willen.”  
 
  Tja.
 
  Veel toptennissers die in de documentaire aan het woord komen zijn opvallend knap. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar onder meer Sjarapova en Berretini lijken zo overgestapt uit een soapserie. Het doet me denken aan vrouwen die op zondagmiddag in Podium Witteman cello of piano spelen. Ik heb nog nooit een goede pianiste, celliste of violiste in dat programma gezien die niet ook fysiek knap was, alsof het toch waar is dat het uiterlijk een spiegel van het innerlijk is en je niet virtuoos een Bach-sonate kunt vertolken met een hangend oog en een hazenlip. Symmetrie van buiten als spiegel van een symmetrische ziel die bijzonder ontvankelijk is voor ritme en harmonie. Of het is gewoon ordinaire discriminatie bij conservatoria en tv-programma’s, dat zou natuurlijk ook nog kunnen. 
 
  De eerste aflevering van “Breakpoint” gaat over Nick Kyrgios, zeg maar de René van der Gijp van het moderne tennis. Bulkend van talent, maar de eeuwige bad boy die de avond voor een wedstrijd in de kroeg hangt en het grootste gedeelte van het jaar wel wat beters heeft te doen dan tegen dat gele balletje te slaan. Dit soort jongens krijgen altijd te horen dat ze hun talent vergooien. Kyrgios zegt hierover: “Ik kan gewoon niet veertig weken per jaar tennissen. Dan word ik ongelukkig en agressief.”
  Marco van Basten zei ooit: “Hard werken is ook een talent”, en ik denk dat hij daar gelijk in heeft. Verzuchten dat Kyrgios even veel had kunnen winnen als Federer, als hij maar wat harder zou werken, is net zoiets als verzuchten dat Bram van Polen net zoveel had kunnen winnen als Johan Cruijff, als hij maar wat meer talent had gehad. 
  
  Je uiterlijk, je talent en je arbeidsethos: je hebt het er maar mee te doen. 
  
  “Breakpoint” laat bovendien zien dat zelfs als ze alle drie in hoge mate aanwezig zijn, je jezelf nog terug kunt vinden in een troosteloze hotelkamer waar je je tussen half uitgepakte koffers vertwijfeld afvraagt of het je ooit gaat lukken om een Grand Slam te winnen en niet de geschiedenis in zal gaan als een totale loser die zijn opa en oma niet meer onder ogen durft te komen. 
  Ondertussen ligt een paar straten verderop een onooglijke tuinman met twee linker handen in de zon lekker een uiltje te knappen. 

Dichter

Foto: Wikipedia

Schrijven over een wereld

vol steden en drank en licht 

verlatenheid en jazzmuziek in

morsige café's

over liefde die begint tussen versnipperde viltjes 

op een drijfnat tafelblad en 

al die tijd denk je steeds dat je iets vergeet

maar er gebeurde toch nooit iets hier

tot het je plots, vlak voor het slapengaan

alsnog te binnen schiet

je dacht nog dat je hem zojuist 

naast een lege tram zag staan

maar dat kan dus niet

de dichter is weggegaan.