Horror

Foto: flickr, by MJames

Het tuincentrum was open tot acht uur 's-avonds. We reden een verlaten parkeerplaats op, ergens in de hoek brandde een groene pijl met daarboven de letters 'ingang'. Het draaihekje onder de letters piepte, we kwamen op een buitenplaatsje waar honderden witte beelden onder schaarse peertjes stonden te blinken. Tussen een paar buxushagen stond een man in een groene regenjas tegen een tuinkabouter te praten.
  'Ik neem je mee', mompelde de man, 'ik neem je gewoon mee.'
Binnen zwommen duizenden vissen in aquaria en lagen een paar pluizige konijnen in hun hok met hun ogen te knipperen. Personeel sjouwde hier en daar met zakken aarde. Ik aaide een konijn, 'jouw neem ik ook mee', hoorde ik achter me. De man in de groene regenjas stak een behaarde klauw naar een cavia uit.
  'Waar liggen de hondenspeeltjes', hoorde ik iemand vragen, 'mijn hond speelt graag met speeltjes.'

Bij de kassa lagen hoofden van de kerstman opgestapeld tot aan het plafond. Toen we weer in de auto zaten en de koplampen aandeden hief de man in de regenjas zijn rechter arm voor zijn ogen tegen het verblindende licht. De tuinkabouter droeg hij onder zijn andere arm en uit zijn jaszak stak het hoofdje van een cavia die langzaam door begon te krijgen dat hij de volgende ochtend niet ging halen.

Bang

Foto: flickr, by sassyradish

Die relschoppers begrijp ik dus wel. Die hebben gewoon zin om te rellen. Beetje vechten, beetje  stoer doen. Overigens valt het op dat er geen enkele keer de term 'jonge blanke man' valt. Als er daar in Haren vrouwen, Marokkanen of Chinezen waren samengeschoold, dan had iedereen het over vrouwen, Marokkanen en Chinezen gehad. Maar als het blanke mannen zijn dan is iedereen ineens kleuren- en sekse blind. Dan zijn het relschoppers, hooligans of feestvierders zonder nadere aanduiding.
 
  Maar goed, die qua afkomst en geslacht blijkbaar totaal niet nader te determineren groep 'hooligans' begrijp ik dus wel. Maar wat is er met die andere mensen aan de hand? Waarom stap je in vredesnaam ergens in Zuid Holland met een taart op de trein, om die zogenaamd naar een feestje van een meisje te gaan brengen dat eigenlijk helemaal geen feestje geeft, in ieder geval niet voor jou. Wat heb je daar te zoeken als je niet met de ME wilt knokken? Vervelen we ons zo erg dat we met taarten in de trein naar niet bestaande feesten moeten afreizen om ons leven enige zin te geven? Is het ludiek bedoeld? Is het lollige gekkigheid? Als je geen serieus artistiek statement wilt maken lijkt het me een hoop gedoe om een beetje de lollige gast uit te hangen. Gaan ze er de volgende dag op hun werk over vertellen?

  'Ja, ik was gisteren in Haren bij een feestje.'
  'Oh, familie ofzo?'
  'Nee, iemand die ik niet ken had via Facebook per ongeluk een uitnodiging verstuurd en toen heb ik een taart gekocht en toen ben ik met de trein naar Haren gereisd om zogenaamd die taart aan haar te gaan geven.'
  Trekken ze er dan een guitig gezicht bij? En gaan ze daarna op het toilet vijf minuten zachtjes zitten huilen?
  Die hooligans zijn makkelijk aan te pakken: gericht schieten. Maar die andere mensen, die met een taart op de trein stappen om naar niet bestaande feesten af te reizen, daar ben ik echt bang voor.

De ziel breekt zich als ze woorden spreekt

Foto: flickr, by ky_olsen

 – over kunst en over Bob Dylan

Het is tijdens het vierde liedje van de nieuwste cd van Bob Dylan dat je wakker schiet: daar is potverdorie ineens Bob Dylan!
  Was het hij er in de liedjes daarvoor dan niet? Dat hangt ervan af wat je verstaat onder aanwezig zijn. De laatste pakweg vijftien cd's was Bob Dylan op zijn cd's te horen, hij zong liedjes waarvan hij de teksten zelf geschreven had, de liedjes swingden vaak, maar waar was Bob Dylan? Waar was, met andere woorden, de kunstenaar Bob Dylan?
  Wat is dan een kunstenaar? Om deze vraag te beantwoorden citeer ik graag Martinus Nijhof, die in zijn gedicht 'Het Licht' schrijft:

Het licht, Gods witte licht, breekt zich in kleuren:
Kleuren zijn daden van het licht dat breekt.
Het leven breekt zich in het bont gebeuren,
En mijn ziel breekt zich als ze woorden spreekt.

Een ziel die zich breekt als ze woorden spreekt, dat klinkt als kunst. Hierbij zijn meerdere kanttekeningen te plaatsen:

1. Een ziel kan zich ook breken als ze noten speelt, of verf op een doek gooit, maar we hebben het hier even over de talige kunst, Nijhof eindigt zijn gedicht niet voor niets met:

Naakt aan een paal geslagen door de koorden,
Ziel, die zichzelve brak in liefde en woorden:
Dit zijn de daden waar ik mens voor was.

Nijhof vergelijkt de creatieve daad hier met het lijden van Christus, een metafoor die later ook nog verwoord is door John Lennon ('God, you know it ain't easy, they're gonna crusify me').

2.  Ook van iemand die net een geliefde heeft verloren en kreten slakend ter aarde stort, kan je zeggen dat zijn 'ziel in woorden breekt'. Het verschil is dat het in dat geval geen kunst is, maar de werkelijkheid. Het verschil tussen deze twee zaken zit hem in het feit dat het breken in het eerste geval min of meer bewust wordt opgeroepen en bovendien in een vorm gegoten is. Bij het gieten in de vorm kunnen twee dingen mis gaan:

a) Er is te weinig vorm: het is een gemakzuchtige kopie van de werkelijkheid, het huilende zigeunerjongetje: kitsch.

b) Er is teveel vorm: het breken is teveel een maniertje geworden, of er wordt helemaal niet meer gebroken. Dan is het ineens alleen nog maar woorden op papier, of noten op een cd. Het kan goed zijn, technisch goed, leuk om naar te luisteren, maar echte kunst wil het maar niet worden.

Dylan is op zijn beste platen de brekende ziel waar Nijhof over dicht. Wel heeft  Nijhof het over een ziel die zichzelf in liefde en woorden breekt, terwijl je bij Dylan net zo goed, en eigenlijk vaker, over een ziel kan spreken die zich in woede en woorden breekt, om niet te zeggen in diepe haat en rancune en woorden breekt.
  Een voorbeeld hiervan is Idiot Wind op 'Blood on the Tracks', dat piept en kraakt, dat is boos en manisch, dat is pure geconcentreerde en technisch perfecte zielenbrekerij.

De laatste jaren was het allemaal aardig, wat Dylan deed. Maar op nummer vier van die nieuwe plaat, als hij zingt

'We cried on a cold and frosty morn,
we cried because our souls were torn
so much for tears
so much for these long and wasted years'

 is hij even weer helemaal present. En dan moet zijn ode aan John Lennon nog komen.

Nieuwe lente (door L van Gaal)

Foto: flick, by sharpals

Er is een tijd van komen
en een tijd van van Gaal
Zoals iedereen weet
wint van Gaal elke schaal

Daarom laat ik nieuwe jongens spelen
en prijzen die win ik velen
en als je niet speelt dan ben je er niet bij
dat klinkt als Cruijff maar het is van mij

Dus laat ik een nieuwe lente zien
In de vorm van Bruno Martins Indi

Als een druistig veulen
dendert hij op mij af
maar hij moet wel op tijd naar bed
anders krijgt hij straf

Als je dat niet snapt
dan ben je niet goed snik
want iedereen weet
de beste trainer dat ben ik

En trouwens ook de beste timmerman
ik kan heel goed zagen
het is dat ik niet bij bewustzijn was
anders had ik die nieuwe heup er zelf wel ingeslagen.

Ochtend

Foto: flickr, by rogiro

Vanochtend zag ik
het Lieverdje
Hij droeg een rode jas
misschien was Roemer
langsgeweest
en haalt Rutte hem er straks weer af

Het was heerlijk stil, er was geen hond
De banken leeg, geen geschreeuw
De stenen fris, een kastelein
die water over zijn terras heen giet
Een tram die de hoek om draait:

mooier wordt het niet.