Systeem

RGB Free, by StratoArt

'Ik ben Filemon Wesselink, en waarschijnlijk ben ik autist', is waarschijnlijk wel een van de geestigste openingszinnen van een televisieprogramma sinds lange tijd.
 Volgens mij was die Wesselink vorig jaar nog een narcist en als hij echt de diepte ingaat komt hij er over twee seizoenen misschien wel achter dat hij eigenlijk al die tijd een konijn in een identiteitscrisis is geweest, maar daar gaat het nu even niet om.

  Het gaat nu om Jelle Bakker, een autist met een bijzonder succesvol YouTube-kanaal over knikkers.
  Bakker bouwt zelf gigantische stellages waar die knikkers doorheen rollen en zijn enthousiasme is erg aanstekelijk.
  Laat ik het zo zeggen: ik ben nog nooit enthousiast geworden over een boek, een film of muziek door de hysterische aanprijzingen van Matthijs van Nieuwkerk, terwijl ik vreemd genoeg toch erg van boeken, films en muziek houd.
  En ik heb me de afgelopen vijfentwintig jaar niet meer met knikkers bezig gehouden, maar na vijf minuten Jelle Bakker kreeg ik ongelooflijke zin om weer eens wat van die mooie glanzende rakkers tevoorschijn te halen en er lekker mee over de vloer te gaan rollen.

  Wat maakt hierin het verschil?
 
  Waarschijnlijk dit: Van Nieuwkerk is nep, Bakker is echt.
  Van Nieuwkerk is dan misschien niet autistisch, hij kan emoties herkennen en zich redden in complexe sociale situaties, maar hij is ook een gigantische dramaqueen die hoofdzakelijk één emotie uitstraalt: statusdrang.
  Van Nieuwkerk is het sociale dier bij wie het kwijl uit de bek loopt als een van de andere kuddedieren massaal succes heeft met een boekje of een film en deze spuugstroom interpreteert hij als ontroering door het werk zelf, in plaats van de sociale high van het groepsdier dat niet anders kan dan in volle bewondering tegen het alfa-mannetje op te rijden. 
  En de autistische Bakker mag dan niets van groepsdynamiek, status en sociaal kapitaal snappen, hij wil wel oprecht alleen maar naar die prachtige knikkertjes gluren die zo machtig mooi door die gladde houten achtbaantjes roetsjen, en dat hij deze passie met vrijwel niemand deelt is een zorg die niet eens bij hem opkomt.
  Dat we als samenleving neerkijken op oprecht gepassioneerde, sociaal onhandige types als Bakker, terwijl we gladde opportunistische glijers als Van Nieuwkerk vijf ton per jaar toesteken voor het aanprijzen van boekjes die hij zelf niet eens gelezen heeft, zou erop kunnen wijzen dat er ergens een fout in het systeem is geslopen.