Machine

Foto: Flickr, by mansionwb

Als ik Nietzsche lees, krijg ik vaak een aandrang om de straat op te gaan en zijn blijde woord te verspreiden. Aangezien ik begrijp dat niet iedereen hier even goed op zou kunnen reageren, is een blog als deze een goed substituut. Wat bijvoorbeeld te denken van de volgende passage:

'People are like piles of charcoal (houtskool) in the woods. Only when young people have stopped glowing, and carbonised, as charcoal does, do they become useful. As long as they smoulder and smoke they are perhaps more interesting, but useless, and all too often troublesome. Mankind unsparingly uses every individual as material to heat its great machines; but what good are the machines when all individuals (that is, mankind) serve only to keep them going? Machines that are their own end - is that the humana commedia?'

Nietzsche, Human, all too Human (Menschliches, Allzumenschliches) - 585.

Wie krijgt hier nu niet de onaanvechtbare aandrang van om altijd een brandend en rokend houtskooltje te blijven, en nooit te carboniseren: want dan wordt je nuttig, en stoppen ze je in de grote machine, een machine die nota bene vooral zichzelf in beweging houdt.

Passages als deze maken ook duidelijk waarom het idioot is Nietzsche in verband te brengen met het fascisme: alles wat hij schrijft is doordrenkt van een grote waarde voor het individu en een diepe afkeer van 'de staat', de 'coldest of all cold monsters'. Als fascisten ergens niet van houden, is het van houtskooltjes die willen blijven branden, en geen boodschap hebben aan de grote machine:

'In nationalism, men hate and envy the outstanding individuals who develop on their own and are not willing to let themselves be placed into rank and file for the purpose of a mass action.'

Idem - 480

Als ze in de jaren dertig van de vorige eeuw Nietzsche wat beter gelezen hadden, hadden ze waarschijnlijk wel een andere filosoof voor hun fascistische karretje gespannen.