Chirurg

Foto: wikipedia

Ik zat in Eindhoven naar Bob Dylan te turen en ik was diep onder de indruk. Dylan zong over 'long and wasted years' terwijl ik met een toneelkijker inzoomde op zijn oude, gepijnigde gezicht waar die hartenkreten uitrolden en ik geloofde elk woord van wat hij zei. Bij de meeste zangers denk ik: 'Het zal wel. Je kunt mooi zingen, maar ik ga denk ik lekker een eitje bakken of even de hond uitlaten.'

  Geloofde Dylan het zelf ook?

  Dat weet je natuurlijk nooit. Waar het om gaat is dat jij gelooft dat hij het gelooft. Als je een goeie film zit te kijken waarin Al Pacino een monoloog houdt over de noodzaak om zijn broer een kopje kleiner te maken, dan gaat het er niet om of Al Pacino daadwerkelijk ook maar één woord gelooft van wat hij ergens op een filmset in California staat te oreren. Waar het om gaat is dat jij gelooft dat het karakter dat door Al Pacino vertolkt wordt elk woord meent van wat hij zegt.

  En zo is het met Dylan dus ook.

  Het is de ervaring dat er iets gebeurt, dat er daadwerkelijk iets op het spel staat, iets wat zo belangrijk is voor één persoon dat het belangrijk wordt voor de hele wereld.
  Of Dylan tijdens het zingen daadwerkelijk vol zit met rancune over verloren jaren, of dat hij denkt: 'ik ga straks lekker in mijn camper een eitje bakken', doet er eigenlijk niet toe. Persoonlijk denk ik dat er een grens is aan de hoeveelheid oprechtheid die je kan faken. Ik denk dat Al Pacino midden in zijn monoloog daadwerkelijk even zijn broer wil vermoorden en ik denk ook dat Dylan echt hoopt dat de tijden zullen veranderen. Het is als die bekende quote van Hemingway: 'There is nothing to writing, all you do is sit down at a typewriter and bleed.'

  Dat zou ook wel eens voor de betere performances kunnen gelden. Waarbij moet worden aangetekend dat het niet voldoende is om het podium op te stappen en met een flinke haal je halsslagader door te jassen: dat noemen we kitsch. De professionele artiest is als een ervaren chirurg: hij weet precies waar en wanneer hij moet snijden voor het maximale effect met de minste bijwerkingen.