maandag 30 januari 2012

Tomatensap

Foto: flickr, by jmillerdp
Laatst stond ik op een receptie met één van de zeven vaste lezers van dit blog te praten. 'Hoeveel columns heb je inmiddels nou voor de VI geschreven', vroeg hij terwijl hij geroutineerd een biertje achterover tikte, 'vijf ofzo?'  'Tien', zei ik, en ik meende dat ik gelijk had. Ik heb ze net geteld en het zijn er inderdaad tien, het jubileum is onopgemerkt voorbijgegaan, Johan Derksen heeft me niet gebeld en Nico Dijkshoorn heeft geen gedicht voor me geschreven.
  Maar dat laatste maakt niet uit, want wat er leuker dan Nico Dijkshoorn nadoen?
 
  Tien columns
  Over voetbal
  Zonde van de tijd

Even later stond ik met een andere vaste lezer van dit blog te praten (twee van mijn zeven lezers, het leek wel een fanmiddag) die mij vertelde dat hij ging trouwen. Daar schrok ik zo erg van dat ik een glas tomatensap van een dienblad pakte en hier een flinke slok van nam. Het is gelukkig nog allemaal goed gekomen die avond, en columns schrijven over voetbal, daar ga ik natuurlijk gewoon mee door.


Elftal zonder helden

Waarom kijken we voetbal? Meerdere redenen zijn er aan te geven: de spanning, de schoonheid van het spel. Ook kijken we naar voetbal om dezelfde reden dat we naar de nieuwe film van James Bond gaan. Wat ons in het echte leven nooit lukt, die mooie vrouw versieren, de boef op zijn bek slaan, lukt ons tijdens de film wel, door ons te identificeren met Sean Connery of Daniel Craig. Zo zijn we tijdens het kijken naar Barcelona ook een beetje Messi. Onze voeten, gehuld in pantoffels, schuiven over het linoleum van de huiskamer, we bewegen mee en als Messi scoort zwelt onze borst van trots omdat we zelf ook een beetje hebben gescoord.

Iedereen heeft zo zijn eigen held, zijn eigen Daniel Craig waar hij zich verwant mee voelt. De ene is tijdens de wedstrijd de stoere voorstopper die alle ballen het stadion uitschopt, de ander is de technische linksbuiten met de fabelachtige acties.

Maar wat nu als je fan bent van een elftal waarin je niemand zou willen zijn? Waarin geen enkele held rondloopt waar je je mee identificeren kan? Dan wordt voetbal kijken een treurige zaak. Zo'n elftal zonder helden is Ajax inmiddels geworden. Wanhopig probeert de Ajaxfan zich te identificeren met de spelers die op het scherm het rood-witte shirt dragen. Vertonghen, die is toch wel doortastend? Jammer alleen dat hij nog steeds elke wedstrijd als een verongelijkte, wrokkige puber om zich heen staat te turen als het even tegen zit. Eriksen dan? Een groot talent, maar als het erop aankomt lijkt het wel een vrijblijvend zaalvoetballertje dat per ongeluk bij de grote mensen is beland. Siem de Jong dan? Werkt hard, maar weinig jongetjes zullen zijn poster boven hun bed hebben hangen. Het is een modale voetballer, net als zoveel Ajacieden. Ze doen hun best, maar het sprankelt zelden, en als het erop aan komt schieten ze tekort of verzanden ze in zelfmedelijden.

Toppunt van de antiheld is op het moment Theo Janssen. Dat leek nou een kerel uit één stuk, een man die voorop gaat in de strijd en waar elke toeschouwer zich mee kan identificeren. Jammer alleen dat hij bij Ajax veranderd lijkt te zijn in een tussen de linies dolende dikzak die het liefst zo weinig mogelijk wordt aangespeeld. Nee, het is geen pretje meer om naar Ajax te kijken. Je kan beter naar de film gaan.